Skeleton Crew vernieuwt Star Wars met oude ideeën

Toen Lucasfilm in 2019 het eerste seizoen van The Mandalorian uitbracht had de studio direct een monsterhit te pakken. Star Wars’ eerste stappen in het landschap van liveactionseries werden zelfverzekerd gezet met de introductie van Grogu - in de volksmond Baby Yoda - en een focus op de cultuur van het gepantserde krijgersvolk. We kregen een nieuwe kant van het Star Wars-universum te zien, maar het mooiste wat Favreau, Filoni en de rest van het creatieve team wisten te doen was dat de serie toch druipt van de sfeer die we zo goed kennen van de originele Star Wars-films. Daar is goed over nagedacht.

It surrounds us

In de Disney Gallery-documentaire Star Wars: The Mandalorian op Disney+ leggen showrunner Jon Favreau en producent Dave Filoni uit hoe de toon van de serie tot stand is gekomen. Natuurlijk is de serie gemaakt met het oude Star Wars als basis om op te bouwen, en hoe dit verhaal het aansluit op het welbekende universum en het vervolgens kan verrijken. Maar in plaats van alleen inspiratie uit Star Wars te halen, hebben de creatievelingen ook hun visie gevormd met de pop-culture die weer als inspiratiebronnen voor de eerste Star Wars-films functioneerden. Capiche?

George Lucas haalde bijvoorbeeld veel van zijn ideeën voor Star Wars uit mythologie, voornamelijk de legendes van King Arthur. De vormgeving en worldbuilding van het universum zijn daarentegen ook hevig geïnspireerd door de films van Akira Kurosawa, verschillende westerns en zelfs Dune - nog voordat David Lynch en Denis Villeneuve daarmee aan de haal gingen. In plaats van het doodstaren op de originele trilogie en de sequels om dit overbruggende verhaal te vertellen, keken Favreau en co. naar die legendes en films waar Lucas zelf ooit inspiratie uit haalde.

Het is daarom dat de eerste twee seizoenen van The Mandalorian zo bekend, maar grotendeels toch fris aanvoelen. De western-invloeden waar Lucas in 1977 weleens een verwijzing naar op het scherm gooide zijn in de serie bijvoorbeeld veel prominenter aanwezig, omdat dit een verhaal over een bounty hunter betreft, en niet  van een nobele, intergalactische samoerai. Toch hebben de makers ogenschijnlijk ook gekeken naar de Akira Kurosawa-film Seven Samurai voor aflevering 4 van seizoen 1, waarin Mando een afgelegen dorp moet beschermen. Het is die samenkomst van ideeën waardoor een serie als The Mandalorian een eigen smoelwerk krijgt, terwijl het toch overduidelijk een Star Wars-project is.

It penetrates us

Vrijwel ieder verhaal is een soort mengelmoes van ideeën en ervaringen die we eerder al eens hebben gezien. Ons verleden, en de verhalen die we continu tot ons nemen, inspireren continu nieuwe ideeën. Ik schreef eerder al eens over hoe mythologie en klassieke fantasy nog altijd de verhalen van de moderne tijd beïnvloeden, en ik geloof dat er iets soortgelijks te zeggen valt over de nieuwste serie Skeleton Crew.

Mocht je de serie nog niet gezien hebben: Skeleton Crew draait om vier kinderen, Wim, Fern, Neel en KB, die in een soort Amerikaanse suburbs wonen – compleet met 80’s ogende hoverbikes. Op een dag komen zij een gecrashed ruimteschip tegen, waarmee ze per ongeluk in een onbekend deel van het Star Wars-universum belanden. Daar ontmoeten ze de mysterieuze ‘Jedi’ Jod Na Nawood – gespeeld door Jude Law – en de droid SM-33, maar wekken ze ook de minder plezante interesse van een groep piraten. Wat blijkt: de thuisplaneet van de kinderen is helemaal niet zo saai als ze denken.

Showrunner Jon Watts en medebedenker Christopher Ford zijn tijdens het promoten van het project niet bepaald subtiel over geweest over hun inspiratiebronnen, en ook in de serie zelf zie je al snel wat het doel was. Skeleton Crew emuleert klassieke Amblin(-esque) films als E.T. the Extra-Terrestrial en The Goonies, stopt daar een gezonde dosis avontuurlijke verhalen à la Treasure Island bij en vult dat nog verder aan met een vleugje Pirates of the Caribbean. Natuurlijk kun je makkelijk een stoofpotje maken met bewezen ideeën en jezelf daarna goed op de schouder kloppen, maar Skeleton Crew laat het daar niet bij.

Voornamelijk de personages Wim en Jod worden op unieke manieren uitgedaagd, die spelen met de verwachtingen en daarmee iets nieuws weten te vertellen. Wanneer Wim iemands leven redt, doet hij dat niet zoals hij dat altijd voor zich zag: met een lightsaber of blaster. Hij moet onverwachts een medische ingreep doen, en dat komt in de verhalen die hij leest een stuk minder voor. De situatie is eerder beangstigend te noemen, en voelt daardoor op een bepaalde manier persoonlijk. Het is alsof de makers terugblikken op hoe zij zelf zijn opgegroeid, en hun verwachtingen voor “het echte leven” moesten bijstellen ten opzichte van de verhalen die zoveel invloed op hen hadden.

De serie laat ook een lelijke, soms zelfs relatief brute, kant van het Star Wars-universum zien. Vanaf het begin van de serie verwachtte ik al een Long John Silver-verhaal voor Jod, maar die voorspelling bleek toch iets anders in elkaar te zitten. De Pirates- en Treasure Island-invloeden worden sterk gebruikt om Jods verhaal context te geven, zonder dat we ermee doodgeslagen worden. Dat maakt het nog interessanter. Het blijft een Disney-serie over een groep kinderen, die de grootste boodschappen ook voor die doelgroep uitspreekt. Maar het contrast tussen de veilige thuisplaneet van de jonge protagonisten en het met piraterij gevulde heelal daarbuiten wordt sterk neergezet.

Ik zag die Captain EO-referentie trouwens wel hoor. Betekent dat dat Michael Jackson dus Star Wars-canon is? Of is dat zo’n gevalletje “ E.T’s soortgenoten in de achtergrond van Attack of the Clones”? Oké, sorry, ik dwaal af.

It binds the universe together

Het dankzij de samenkomt van die persoonlijke inspiratie en - een voor de hand liggende - liefde voor het Star Wars-universum dat Skeleton Crew zo goed tot zijn recht komt. De serie zit vol met bekende Star Wars-elementen zoals schimmige hubs van scum and villainy, de (New) Republic en mysterieuze verborgen planeten, die we nu door de ogen van een viertal kinderen bekijken. Het biedt een frisse blik op het universum waar we eigenlijk al zoveel van weten.

Maar ook zonder enige voorkennis van de franchise geloof ik dat Skeleton Crew een ontzettend vermakelijke serie, en zelfs juist een goede introductie tot Star Wars is. Je verkent het heelal op die manier immers samen met de kinderen voor de eerste keer. De show probeert totaal niet om het DNA waar het zo gretig gebruik van maakt te onderdrukken. Het viert juist dat avontuurlijke gevoel dat de inspiratiebronnen de makers ooit gaven, en voelt daardoor continu uniek.