Het bijzondere genoegen van De Sims 4

Niemand zal De Sims 4 ooit een ‘hardcore’ game noemen, wat dat tegenwoordig ook mag betekenen. Er zullen weinig fanatieke Apex Legends-spelers zijn die hun drang naar competitie kunnen bevredigen met een sessie De Sims 4, en geen Dark Souls-fan zal z’n vaardigheden testen als hij of zij een Sim door z’n werkdag loodst. De koddige levenssimulator biedt namelijk een unieke vorm van spelplezier dat reactievermogen, soepele duimen noch strategisch inzicht vereist. Het spelen van een De Sims-game stimuleert de hersenen op totaal andere manieren, waarvan sommigen even onverwacht als plezierig zijn.

Met behulp van video’s, (zelfgemaakte) screenshots, gifjes en bijbehorende omschrijvingen proberen we de aantrekkingskracht van De Sims 4 en al diens uitbreidingen in één artikel te vangen. Want het betreft een bijzonder fenomeen dat op veel manieren op een videogame lijkt, maar niet stimuleert op de manieren die gamers gewend zijn. Wat het wel doet, is proberen in de volgende behoeften te voorzien:

Humor

Je zou het kinderachtig kunnen noemen, of misschien zelfs een beetje flauw, te lief, of te lafjes, maar De Sims 4 heeft hoe dan ook humor. De eerst Sims-game begon ooit als een levenssimulator, en zo zou je deel 4 ook nog steeds kunnen noemen, maar het is ook altijd in bepaalde mate een parodie op het leven geweest. Dingen worden op de hak genomen met de overdreven gebaren en het opvallende taaltje van de Sims, met een groot aantal slapstick-achtige animaties tot gevolg. Zo kan je in de meest recente uitbreiding van De Sims 4, Eco Lifestyle genaamd, seks hebben (de seksuele daad wordt in De Sims overigens ‘WooHoo’ genoemd) in een afvalcontainer, wat er zo uitziet:

De expressiviteit van de Sims zit hem in de kracht van de animaties, die over vier delen en praktisch ontelbare uitbreidingen is geperfectioneerd door de ontwikkelaars bij Maxis. Het ontdekken van al deze groteske gebaren, bewegingen en interacties is een groot deel van het plezier dat De Sims (4) biedt. Want nergens anders dan in de wereld van De Sims wordt bijvoorbeeld een blauwtje lopen met een robot zo levendig weergegeven.

Dat De Sims persiflerend is, betekent ook dat het zichzélf niet al te serieus neemt. Zo kan je je Sims bepaalde levensdoelen toe-eigenen, zogenaamde ‘aspirations’, die je als de overkoepelende, rode draad van de game kan zien. Dat is wat je Sims willen van het leven, dus daar kan je naartoe werken aan de hand van verschillende, kleinere opdrachten die eronder vallen. De levensdoelen variëren van het stichten van een groot (vampier)gezin, tot aan wereldberoemd worden of alle collectibles in de game verzamelen.

Maar er is ook een geheime aspiration die je eerst moet ontgrendelen. Als je een Sim drie tosti’s achter elkaar laat opeten in De Sims 4, dan ontgrendel je het felbegeerde Grilled Cheese-levensdoel. Dat behalen is niet eens erg makkelijk, want je moet daarvoor bijvoorbeeld een tosti in de ruimte eten (waarmee het verbonden is met de raketwetenschapvaardigheid waar we het later over hebben) en zelfs met De Dood over tosti’s praten. Jawel, spelers moeten oog in oog staan met de Grim Reaper en een gesprek over gebakken brood met kaas beginnen. Het is een aparte vorm van ironie waar je toch op z’n minst van moet gniffelen.

Voyeurisme

Niet elke Sims-speler zal het direct toegeven, maar het spelen van De Sims 4 heeft iets voyeuristisch. Het is namelijk niet alsof jij de gedaante aanneemt van je Sim(s), je bent eigenlijk hun schepper en leidt hun leven in goede, of juist verkeerde, banen. In feite sla je je Sims gade vanaf een afstand terwijl je hen indirect bestuurt, wat ook het gevoel geeft dat je hen bespiedt. En dus kijk je toe hoe twee digitale poppetjes op date gaan, waarna genieten van hun eerste zoen.

Ja, dat schept een vreemd genoegen, iets wat een ongemakkelijke plek inneemt tussen voyeurisme en een Machiavellistisch gevoel van controle. Dat is echter niets om je voor te schamen. De Sims-spelers zijn nou eenmaal een bijzondere stroming binnen gamers.

Dat geldt ook voor situaties waarbij spelers van een afstandje toekijken hoe er ellende en dood gezaaid wordt in een Sims-wereld. De talloze manieren waarop je de digitale poppetjes bijvoorbeeld kan laten sterven heeft een bijzondere aantrekkingskracht op velen. Geen wonder, want ook deze animaties zijn in veel gevallen zeer grappig en maken het een ware guilty pleasure om toe te kijken. Want jij mag dan wel handenwrijvend toekijken hoe je Sims het leven laten, maar is er niemand die hoofdschuddend aanziet hoe jij in je handen wrijft?

Simpelweg je Sims laten sterven is voor sommigen bij lange na niet genoeg, dus ontstaan er video’s zal deze hieronder. Experimenteren is natuurlijk ook een aspect waar De Sims 4 zich prima voor leent.

Exploratie

Veel games geven je het gevoel dat je een wereld ontdekt, en hoewel De Sims 4 veel te (poppen)huiselijk lijkt om in een dergelijke behoefte te voorzien, doet het wel degelijk iets vergelijkbaars. Sinds de uitbreidingen Outdoor Retreat en in het bijzonder Jungle Adventure, kunnen Sims namelijk op vakantie, wat zich kan ontpoppen als een ware ontdekkingsreis. Sims dompelen zich onder in een exotische cultuur, ontdekken nieuwe fauna, slapen onder de blote sterrenhemel en genieten van uitheemse gerechten in het fictieve Granite Falls en Selvadorada.

Het avontuur begint echter pas als ze buiten de gebaande paden gaan. Vooral in Selvadorada zijn er heel veel geheimen te ontdekken voor je Sims, waarmee ze zich langzaam ontwikkelen tot ware Indiana’s en Lara’s.

Diep in de jungle liggen verborgen tempels die vele schatten herbergen, maar daarvoor moeten Sims eerst een hoop valstrikken en boobytraps zien te ontmantelen. Je zult De Sims 4 daarbij nooit betrappen op uitdagende gameplay, want zo steekt die game niet in elkaar. In plaats daarvan ‘onderzoekt’ je Sim objecten om verder te komen. Het enige wat je dus nodig hebt om de geheimen van een tempel bloot te leggen is een beetje geduld en misschien wat uitrusting om alles sneller en soepeler te laten verlopen. De uiteindelijke schatten die je Sim in handen krijgt, die zijn er niet minder waardevol om.

Natuurlijk doet een ware avonturier ook aan archeologie, want dat is de puurste vorm van ontdekken. Een Sim is zelfs in staat om gevonden artefacten en fossielen ter plekke, middenin het avontuur, te ontdoen van lagen zand en erosie, met behulp van de zeer handige pop-up archeologentafel.

Progressie

Van alle games die er bestaan, heeft De Sims 4 misschien wel de meeste vormen van progressie. Zo zijn er vele, véle vaardigheden die je kunt trainen, waaronder het hierboven genoemde archeologie. Aangezien de basisgame al een stuk of twintig skills kent en elke Game en Expansion Pack er daar nog een of meer bij optelt, is het bijna onmogelijk om een enkele Sim alles te leren wat er te leren valt in De Sims 4. We hebben het over vaardigheden die variëren van de nogal arbitraire dingen, zoals bloemen schikken en bowlen, tot aan flink essentiële vaardigheden, zoals ouderschap en logica. Er zijn hoog wetenschappelijke skills, zoals vampiergeschiedenis en robotica, en vrij fysieke, zoals dansen en fitness. Een favoriet is raketwetenschap, waarmee je uiteindelijk in de ruimte belandt om allerlei gesteenten en ruimtewezens te verzamelen.

Ook het trainen van huisdieren, die bij de uitbreiding Cats & Dogs zit, is erg leuk. Deze vaardigheid biedt een enorme reeks van schattige animaties en interacties, terwijl je je kat of hond steeds verder ontwikkelt.

Zoals in vele games, kan je ook in De Sims 4 vissen. Maar ánders dan in vele andere games, is de visvaardigheid in De Sims 4 enorm uitgebreid. Er zijn enorm veel verschillende vissen met verschillende gewichten. Je kan praktisch alles als aas gebruiken om grotere en zeldzamere vissen te vangen, en sommige zeewezens zijn alleen op specifieke plekken te vangen. Om nog niet te spreken over het feit dat zeemeerminnen bepaalde voordelen genieten voordat ze hun hengel uitgooien.

Ook voor het ontwikkelen van vaardigheden hebben spelers zelf geen échte vaardigheid nodig; je moet simpelweg de juiste interacties kiezen - zoals het lezen van skill books of simpelweg je Sim laten oefenen - en vervolgens afwachten. Het plezier zit hem echter in hoe er steeds meer opties, interacties en animaties ontgrendelen terwijl je vaardigheden verbeteren. Zo kan je zelfs op level 10 van de ‘Wellness’-vaardigheid teleporteren als je mediteert. Ook het aanschouwen van hoe je Sim steeds beter wordt, bijvoorbeeld van een onzekere acteur naar een performer vol zelfvertrouwen, is een beloning op zich.

Een andere vorm van progressie in De Sims 4 zijn de verschillende carrièrepaden die Sims kunnen bewandelen. Deze variëren van freelance limonade maken tot aan een eigen winkel runnen, van astronaut tot aan e-sporter. De meeste van deze banen spelen zich grotendeels in een zogenaamde ‘rabbit hole’ af, wat eigenlijk betekent dat je ze er alleen heen hoeft te sturen en beperkte controle hebt. Maar er zijn ook zogenaamde ‘professions’ geïntroduceerd in Get to Work, waarbij spelers veel meer betrokken zijn. Zo zal je als detective er echt op uit moeten gaan om zaken te onderzoeken, waarbij dingen als verdachten ondervragen en bewijsstukken analyseren komen kijken. Deze worden, uiteraard, allemaal in beeld gebracht met hilarische animaties.

Iets wat ergens tussen een profession en een vaardigheid in ligt, is de mogelijkheid je Sim op te leiden tot een magiër. Daar komen een hele skill tree en een spreukenboek bij kijken. Een van de manieren om je Sim in level te laten stijgen, is het duelleren met andere ‘spellcasters’. Dat heeft bijna Harry Potter-achtige taferelen tot gevolg.

Maar voordat een Sim z’n magische pad naar tovenaarschap kan bewandelen, moet je eerst de poort naar een magisch rijk zien te vinden, waarbij weer een stukje exploratie om de hoek komt kijken.

Creatie

Net als Minecraft, Animal Crossing en Dreams, stimuleert De Sims 4 je op verschillende manieren om creatief bezig te zijn. Ten eerst is er de uitgebreide character creator (Create a Sim, oftewel CAS), waarmee je de meest bizarre wezens, mensen en dieren kan creëren. De opties wat betreft vormen en kleuren van deze Sims zijn eindeloos. Spellers kunnen stoeien met genetica om goed op elkaar lijkende families te creëren en er bestaat de mogelijkheid om zeemeerminnen, magiërs en vampiers te creëren.

Maar de meeste creatiedrang kan je kwijt in het bouwen van huizen, plus het inrichten daarvan. Er zijn bijna geen beperkingen in de build mode van De Sims 4; het is praktisch bruikbaar als

. Je kan het zo gek niet bedenken of De Sims 4 heeft het, van puntdaken tot torens, van halve muren tot ramen van meerdere verdiepingen hoog en van zwembaden tot jungletuinen. Heb je eenmaal je droomhuis gebouwd, dan zijn er inrichtingsmogelijkheden waar de grootste IKEA’s bij verbleken, dus staat niets je in de weg om een onderwaterhuis te bouwen of Hogwarts na te maken.

Er is nog veel, veel meer te ontdekken in De Sims 4. Zo hebben we het bijvoorbeeld nog niet eens over de briljante muziek gehad, het geheim van StrangerVille, de clubs, de seizoenen, het verrassend diepe systeem achter het bouwen van een eigen zaak en ook het feit dat je door genetische manipulatie een vleesetende koeplant kan kweken is onbesproken gebleven. Dan zijn er nog de talloze mods die de game op rigoureuze manieren kan veranderen. De Sims 4 mag dan wel geen ‘hardcore’ videogame zijn, maar het biedt absoluut een hele creatieve, exploratieve, humoristische en voyeuristische ervaring die zijn weerga niet kent.