De wonderlijke ontwikkeling van Baldur's Gate 3

Dat was het jaar waarin de Vlaamse studio, vol goede moed na het succes van hun rpg Divinity: Original Sin, aanklopte bij Dungeons and Dragons-IP-eigenaar Wizards of the Coast. Larian Studios had wel oren naar het maken van een nieuw deel in de Baldur’s Gate-reeks. De serie vertoonde al jaren geen teken van leven sinds de annulering van Black Isle’s Baldur’s Gate 3: The Black Hound in 2003. Toentertijd bedankte Wizards de relatief kleine Belgische studio vriendelijk.

Zero to Hero

Divinity: Original Sin was het grootste succes dat Larian tot dan toe kende, met een half miljoen verkochte exemplaren in nauwelijks drie maanden tijd. Voor de ontwikkelaar was dit een record, maar Wizards wilde de Baldur’s Gate-licentie niet verstrekken aan een relatief groentje als Larian Studios.

Dat vertelde ceo Swen Vincke in ieder geval na de aankondiging van Baldur’s Gate 3. Het was pas toen het bedrijf pre-release beelden van het vervolg, Divinity: Original Sin 2, te zien kreeg dat de D&D-eigenaren realiseerden dat Larian toch de juiste ontwikkelaar kon zijn. Inmiddels kunnen we wel stellen dat ze daar gelijk in hadden.

Baldur’s Gate 3 bevat een van de meest gedetailleerde spelwerelden die we ooit in een videogame hebben gezien. De game kan zich daardoor scharen naast moderne klassiekers als Red Dead Redemption 2 en Legend of Zelda: Breath of the Wild –- misschien wordt dat niveau zelfs overstegen. Het fascinerende aan Baldur’s Gate 3 is daarbij vooral dat het spel feitelijk door een onafhankelijke ontwikkelaar is gemaakt.

Geld in het laatje

De definitie van een indiegame is immers dat de ontwikkeling uitgevoerd wordt door een onafhankelijke studio - wat Larian is. Noemenswaardig is dat Tencent wel een zogenaamde minority stake in Larian Studios heeft. Het miljardenbedrijf - dat onder andere ook een fors aandeel in League of Legends-maker Riot Games bezit  - verdient of verliest dus wel geld aan het succes van Larian Studios. Maar Tencent heeft geen invloed op wat het bedrijf maakt en wanneer de games uitkomen.

Ceo Swen Vincke bezit samen met zijn vrouw het overgrote deel van Larian. Voor het bedrijf betekent dit dat er geen aandeelhouders zijn die tevreden gehouden moeten worden. Anders dan bij bijvoorbeeld CD Projekt Red en hun game Cyberpunk 2077 is er geen groep mensen die de ontwikkeling opjagen om maar zo snel mogelijk geld in het laadje te krijgen. Consistente groei is voor Larian Studios misschien niet zo’n harde noodzaak als bij bedrijven als CDPR, Ubisoft en EA.

Hoewel Baldur’s Gate 3 technisch gezien een indiegame is, pasten de ontwikkelkosten hoogstwaarschijnlijk wel bij die van een triple-A-game. Dat moet haast wel met een team van zeker vierhonderd medewerkers die ergens tussen de vier en zes jaar aan het spel hebben gewerkt van over zes verschillende locaties. De schatting is dat er tussen de 100 en 200 miljoen dollar in het project is gegoten.

Dat staat natuurlijk tegenover de winst, waar ook vooral gokwerk aan te pas komt. In 2023 - het jaar van release - stonden de verkoopaantallen van de game al op zo’n vijftien miljoen exemplaren, voor een geschatte opbrengst van in totaal 427 miljoen euro in dat jaar (via IGN). Als we uitgaan van de Steam Revenue Calculator heeft Baldur’s Gate 3 alleen al op dat platform een netto opbrengst van 550 miljoen dollar gegenereerd voor Larian Studios. Dan wordt de winst van andere platformen als GOG, PlayStation 5 en de Xbox Series-consoles nog niet eens meegerekend.

Edoch, geld lijkt tot op zekere hoogte nauwelijks een rol te spelen voor Larian. Wanneer Swen Vincke over het onafhankelijke karakter van zijn bedrijf praat, wordt op één ding de focus gelegd: "We willen gewoon goede games blijven maken.” Het is naïef om te zeggen dat geld daarin helemaal geen rol speelt - zo werkt de bedrijfswereld natuurlijk niet - maar het is wel een statement dat nog meer vertrouwen schept in de toekomst en de aanpak van Larian Studios.

Het bedrijf bevindt zich volgens Vincke in ieder geval wel in een luxueuze positie, zo gaf hij vorig jaar aan in een interview met IGN. De ceo heeft twee doelen: de games maken die het team wil maken, en het bedrijf onderhoudend genoeg houden om dat mogelijk te maken.

Monsterlijke onderneming

Een indrukwekkende game als Baldur’s Gate 3 is niet zomaar aan komen waaien. Hoewel de eerste ideeën voor de rpg al in 2014 rondzweefden, begon Larian pas echt met concepten pitchen aan Wizards of the Coast in 2017. Dat is namelijk wel een onderdeel van werken met een licentie: de eigenaar daarvan moet ook achter jouw beslissingen staan. Hoewel Vincke zich regelmatig positief uit heeft gelaten over de samenwerking met Wizards of the Coasts, werd het gebrek aan aandeelhouders die zich óók met het proces bemoeien waarschijnlijk niet gemist.

Games ontwikkelen is immers al moeilijk genoeg, en toen de ontwikkeling van Baldur’s Gate 3 écht van start ging bleek al snel dat het een monsterlijke onderneming zou worden. Het bedrijf moest flink uitbreiden om het ontwikkelproces bij te benen, wat volgens Vincke zeker in het begin een obstakel vormde.

In een interview met Bloomberg na de release van het spel vergeleek hij de ontwikkeling met het maken van meerdere films. “We hadden niet verwacht een belichtingteam of een cinematic quality assurance-team nodig te hebben. Of een groot audioteam.” Vervolgens moest Larian ook nog eens kampen met het coronavirus dat de wereld jarenlang in zijn greep hield en werd het Oekraïense kantoor van het bedrijf gesloten als gevolg van de Russische inval van het land.

Alle goede dingen eindigen

Met al het bovenstaande zou je het een klein wonder kunnen noemen dat Baldur’s Gate 3 in zijn huidige vorm is uitgekomen. Dat is onder andere te danken aan de jarenlange ervaring van het team dat ook al de Divinity-games ontwikkelde. Daarbij profiteerde Larian ook van een extensieve Early Access-periode, waarin spelers drie jaar lang hun feedback over de eerste akte van het spel konden doorspelen naar de ontwikkelaars.

Maar zelfs na de release is Larian de game blijven perfectioneren. Uiteraard met hotfixes die bugs oplossen, maar het ging veel verder dan dat. In de bijna twee jaar na de release heeft Larian Studios acht grote patches uitgebracht, waarvan de laatste afgelopen dinsdag is uitgekomen. Nieuwe eindes, een mod manager, cross-play, een fotomodus, een epiloog en zelfs compleet nieuwe subclasses om mee te spelen zijn in die tijd aan het spel toegevoegd. Het uitkomen van Patch 8 betekent het einde voor dergelijke content-updates, maar ook het begin van een volledige focus op nieuwe projecten voor Larian Studios.

Het bedrijf geeft de community een aantal modtools om hun avonturen in de Forgotten Realms mee te verrijken. Niet dat dit noodzakelijk is, want ook zonder mods is Baldur’s Gate 3 een rpg waarin na honderden uren nog steeds zo ontzettend veel te zien en beleven valt. Afijn, de mod tools zijn zo uitgebreid dat spelers nu hun eigen verhaallijnen in het spel kunnen creëren, want net als bij gameontwikkeling betekent het beëindigen van de ene queeste dat je je op kunt maken voor het volgende avontuur. We staan dan ook te popelen om te zien wat Larians volgende project omvat.