Longlegs filmreview – Ondermaatse thriller met potentie

Se7en (1995) is – op gedeelde plek met de Koreaanse I Saw The Devil (2010) - mijn favoriete film over een seriemoordenaar, op de voet gevolgd door klassiekers in het thrillergenre zoals Silence of the Lambs (1991), Prisoners (2013) en Zodiac (2007). Ik voel me dus helemaal thuis binnen dit genre en was dan ook erg blij om te lezen dat Longlegs op hetzelfde niveau wordt geplaatst als deze filmhits.

Nu ik net terug ben van de bios kan ik helaas niet dezelfde lof uiten als andere filmcritici. Er zijn wel degelijk momenten en filmelementen die een applausje verdienen, maar hoe leuk een ontwrichte Nic Cage ook is en hoe cool de cinematografie er ook uitziet, zit Longslegs niet bepaald op hetzelfde niveau als bovengenoemde films.

Ik voel het aan mijn water

Aan de cast ligt het in ieder geval niet, want de sterren zetten hun personages ijzersterk neer. Het wordt trouwens ook niet onder stoelen of banken gestoken dat Cage de titulaire seriemoordenaar Longlegs vertolkt, want dat is niet het grote mysterie van de film. Het is 1995 en we volgen FBI-groentje Lee Harker, gespeeld door Maika Monroe (It Follows), in haar klopjacht op Longlegs. De mysterieuze moordenaar gaat op eigenaardige wijze te werk, want niemand weet precies hoe hij zijn slachtoffers maakt. Er zijn geen getuigen of vingerafdrukken, maar wel een toename aan dode families en niets wijst op inbraak of dwang. Dat is intrigerend genoeg, maar de film toont gelijk ook extra potentie wanneer duidelijk wordt dat agent Harker een bijzonder sterke – haast bovennatuurlijke – intuïtie heeft die haar helpt in deze zaak.

Ook haar baas agent Carter (Blair Underwood) maakt hier gretig gebruik van. Hij geeft Harker de opdracht om Longlegs’ brieven te ontcijferen, die in een eigenaardig geheimschrift geschreven zijn. Hij daagt haar intuïtieve gave uit tijdens een potje ‘connect the dots’ op een crime scene-prikbord. Harker lost dit allemaal vrij snel op, dus als je denkt dat haar gave een belangrijk detail blijft in de film heb je het mis. De film is opgesplitst in drie delen en vanaf het eind van de eerste akte komt haar sterke intuïtie eigenlijk niet meer van pas. Dan gaan we dieper in op haar warrige verleden, haar mogelijke connectie met Longlegs en begint de film ook wat steken te laten vallen.

Te kleinschalig

Er gebeuren heel wat dingen die eigenlijk nogal vergezocht zijn en misschien afgeschoven kunnen worden op het expres kleinschalig houden van de film. De speelduur is dan ook maar iets langer dan negentig minuten, maar wellicht dat schrijver en regisseur Oz Perkins (The Blackcoat’s Daughter) dit ietwat had kunnen uitbreiden door te focussen op onderbenutte verhaal- en wereldelementen. Er zijn bijvoorbeeld geen journalisten, geen handjevol secundaire agenten, geen getuigen, geen buren, geen vrienden of extra familieleden. Het blijft allemaal bij een klein clubje personages en slachtoffers, terwijl deze zaak draait om een van de grootste seriemoordenaars die al decennia actief is.

Om maar een paar voorbeelden te noemen die om deze redenen mijn ongeloof versterken: agent Harker krijgt amper back-up in benarde situaties of emotionele hulp wanneer mensen letterlijk voor haar ogen worden vermoord en later zit ze helemaal alleen met een gevaarlijke seriemoordenaar in een klein kamertje. Verder gaat ze alléén naar binnen om een gevaarlijke verdachte te confronteren vlak nadat ze een traumatische gebeurtenis heeft meegemaakt en om maar een beetje een band met iemand op te bouwen, dwingt haar baas haar (voor de een of andere reden) om vriendinnetjes te worden met zijn dochtertje. Het woord ‘vriendinnetjes’ gebruik ik heel losjes, want Harker staat niet te popelen om deze familie beter te leren kennen. Het helpt overigens ook niet dat Harker geschreven is met maar twee lagen aan persoonlijkheid: ongemakkelijk analytisch of hyperventilerend angstig.

Subtiel kippenvel

Qua stijl, vormgeving, effecten en cinematografie doet de film wel veel goed. Ik ben gek op de flashbacks die zijn vormgegeven alsof we door een oude jaren zeventig-televisiescherm kijken, inclusief statische filter en een 4:3-verhouding. Of de demonische waanbeelden en verschijnselen die soms zo subtiel op het scherm verschijnen en ongemakkelijk lang blijven hangen, dat het af en toe zelfs kippenvel oplevert. Deze momenten en stijlkeuzes, samen met het knettergekke en vermakelijke acteerwerk van creepy Cage, zijn echte hoogtepunten van deze thriller.

Daarom is het tegelijkertijd ook zo jammer dat de film op andere welbekende thriller-elementen en -technieken tekortschiet. Ik ben sowieso geen fan van de goedkope jumpscares die gebruikmaken van plotse harde geluiden en flitsende beelden om de spanning te breken, vooral niet als de film laat zien zo goed te kunnen zijn in het creëren van subtiel ongemak en angstmomenten. Verder snap ik de vergelijkingen met eerdergenoemde thrillertoppers wel, maar als ik ze dan (onbewust) naast elkaar zet, doet Longlegs die elementen beduidend minder goed. Het geheimschrift wordt erg snel ontcijferd (Zodiac), de machtsverhouding tussen de moordenaar en de agente is niet zo imponerend en intens (Silence of the Lambs), de ideologie en motivatie van de moordenaar wordt niet tot zijn volle potentie benut (Se7en) en ook het gebrek aan emotie bij de personages tot aan de laatste act toe maakt het moeilijk om sympathie voor ze te voelen (Prisoners). Maak dus niet dezelfde fout als ik en bekijk Longlegs echt als iets wat op zijn eigen benen staat (pun intended).

Spaar me niet

Mijn laatste kritiekpunt is dan toch echt de gouden regel voor elk verhaal: show, don’t tell. Er zitten een paar zinderende scènes en shots die aanstootgevend uit de hoek kunnen komen en je even wakker schudden na lange sequenties vol dialoog. Eén scène neemt zelfs een plotselinge Hereditary-wending, die fans van die film vast niet zal ontgaan. En nu ik het toch over een A24-film heb: de beste momenten waren shots, effecten en spanningsopbouwers die zo uit het repertoire van de A24-studio komen. Iets wat subtiel op de achtergrond beweegt waardoor je het dán pas ziet, een schaduw of object dat opeens een onheilspellende vorm aanneemt en schokkende gore die met mate wordt gebruikt. Die momenten tonen de potentie van Longlegs het meest.

Helaas komt dit schaars aan pas, want Longlegs maakt te vaak gebruik van ‘tell, don’t show’. Of af en toe zelfs ‘show, maar pas nadat de tell is geweest’. Familie na familie wordt blijkbaar vermoord, maar in de hele film zien we dit amper in realtime gebeuren. Een personage springt van een dak, maar dit wordt achteraf alleen kort benoemd. Het hoeft natuurlijk niet allemaal expliciet getoond te worden, maar het maakt de kijkervaring al een stuk boeiender en spannender dan hier simpelweg achter te komen tijdens een dialoog. Longlegs toont dus zowel potentie als wat valkuilen die niet genegeerd kunnen worden, maar de laatste twintig minuten waarin het mysterie zich volledig ontvouwt, maken het in mijn ogen een aardige thriller voor de liefhebber.

Longlegs is nu te zien in de bioscoop.